28 YIL SONRA  

1 ½

(28 Years Later)

Yönetmen: Danny Boyle
Senaryo: Danny Boyle, Alex Garland
Görüntü: Anthony Dod Mantle
Müzik: Young Fathers
Oyuncular: Jack O’Connell, Aaron Taylor-Johnson, Ralph Fiennes, Alfie Williams, Jodie Comer, Emma Laird, Rober Rhodes

Columbia yapımı, 2025

Merakla beklediğim bu film beni öylesine eski deyimiyle sukut-u hayale uğrattı ki… Baktım, 2001 yılında aynı yaratıcı kadroyla ( Danny Boyle- Alex Garland) çekilmiş. Ama ben görüp izleyememişim. Dolayısıyla ve kadrosundan kimi çekici dedikodulara kapılarak, büyük beklentiyle gittim. Ama bu kez yeni deyimiyle tam bir düş kırıklığına uğradım, desem yeridir. Film çok yeni olduğu için dış eleştirileri henüz yok. Onun için tümüyle benim yargılarıma bir bakın…

Film İngiltere’nin İskoç yöresinde geçiyor. Geniş bir ekran üzerinde, kıyılardan ormanlara, köylerden kasabalara uzanan ve Anthony Dod Mantle’ın kamerasıyla bize güzel görüntüler sunan bir görselliği var. Ön planda çocuklar, kâh okullarında, kâh sokaklarda dolaşan… Ama çevre ahalisi bir güruhun saldırıyla sarsılıyor ve kimileri öldürülüyor. Sanki İngiltere’nin ölüm fermanı gibi…

Sonra 28 yıl sonrasına geçiliyor. Sükunet içinde bir taşra dekorunda, çok iyi bir baba-oğul ilişkisi tanıyoruz. Özellikle babası Jamie’nin elinde, çevredeki giderek artan zulüm ve  cinayet havası içinde özel bir eğitim alıyor oğlu… Adı Spike’dır ve bu suç aleminde o paralelde bir eğitime tabi tutulmaktadır. Bu eğitim her yerdekinin tersine, şiddet ve onun araçlarına dayanır: Elden düşürülmeyen ve her karşısına çıkanın göğsüne saplanıveren ok ve kılıç  takımı! Araya sık sık eski savaşlardan siyah-beyaz görüntüler sokulur, tarih boyunca şiddetin devamlığını göstermek için…

Spike artık bu şiddetin askeri olmayı kabullenmiştir. Her çocuk babasının yolundan gitmez mi? Ve yine baba şöyle demez mi: “Çocuk sahibi olmak, savaşçı yetiştirmek sanatıdır.” Ve oğluna öldürmeyi bir oyun gibi sunar.

Gerçi annesi bu yola girmez, insanlığını korumaya çabalar. Ama etraf öylesine korkunç yaratıklarla dolmaya başlar ki… Sanki enfekte olanları aşıp herkese ulaşır. O yaratıkların sayısı ve korkunçluğu giderek artar. Bu artık o bir dönemin korku filmlerinin bir devamıdır. Daha büyük bir teknolojiye dayanan… Ve küçük Spike giderek önce çocukların, giderek  herkesin veliahtı olmaya başlar.

Ama bu korkunç olayın içinde bile aileler eğlenmeyi başarır. Örneğin küçük oğlan Spike için özel bir parti düzenlenir. Araya bir doktor girer, kadronun en ünlü oyuncusu Ralph Fiennes’in oynadığı… O Spike ve annesiyle  özel olarak ilgilenir.

Bir bölümde korkunç bir yangın başlar. Tüm erkekler söndürmeye koşarken, baba-oğul denize doğru yürürler. Ve sonra asıl kıyım başlar. Bir soykırım gibi sanki… En kötüler yakılır ya da oklanır. Burada anlatılamayacak kadar korkunç olan, bedenleri çökmüş ya da çürümüş kadın-erkekler kurşunlara hedef olurlar. Ayrımsız ve tereddütsüz…

Sona doğru birkaç yeni yüz arz-ı endam eder. İsveçli Eric örneğin… "Ben aslen Viking’im” der. Ama en büyük kusuru bol bol küfürdür. Bu arada Spike’ın annesi hamile olduğu bebeği plasentadan doğurur. Ve ortaya koca bir bebek çıkar! Bu ölümhanenin bebekleri bile böyledir. O annenin ve bebeğinin akıbeti meçhuldür. Arada Memento Mori- Ölümü Hatırla türü tarihsel deyimler kullanılır.

Ve bu bence bu korkunç film böyle sona erer. Bence son dönemde şiddetin en anlamsız, en aşırı biçimde kullanıldığı filmdir bu… Bir başka bakışla da tipik İngiliz mizahının bu kez bol şiddet ve korkuyla harmanlandığı…

Beni üzen, hatta kahreden bir şey de çocukların filmde kullanılmasıdır. Başta Spike olmak üzere bunca küçüğe böyle roller hangi zihniyetle verilmiş? Gerçi Spike, yani  Alfie Williams sonuç olarak filmin en iyi oyuncusu. Hatta Ralph Fiennes’den (filmin sonlarda gözüken doktoru) bile daha etkileyici. Umarım bu uzun çekimden (film 115 dakika) o  veletler fazla etkilenmemiş olsun!

Evet, işte böyle… Bu tarz bir filmi sevmemiş olmam doğal değil mi? Ama eminim, kimi hayranları da olacaktır. Onlara iyi seyirler!