Gündem

MEB, liselerde zorunlu eğitim süresini kısaltmaya hazırlanıyor: “Çocuk işçilik, erken evlilikler ve eğitimden kopmalar artar; MEB, çocuk işçi bürosuna döndü!”

“Milli Eğitim Bakanının görevi patrona eleman bulmak veya tarikatlara mürid yetiştirmek değil”

08 Mayıs 2025 12:37

Güncelleme: 08 Mayıs 2025 12:51

Milli Eğitim Bakanlığı, zorunlu eğitimin süresi ve yapısına yönelik köklü değişiklikler üzerinde çalışıyor. Masadaki 3 modelden biriyle, 4 yıllık zorunlu lise eğitimi ‘esnek’ hale gelebilir. Eğitim İş Genel Başkanı Kadem Özbay, konuya ilişkin olarak yaptığı değerlendirmede hedeflenen modeller ile çocuk işçiliğin, erken evliliklerin ve örgün eğitimden uzaklaşmaların artacağını vurgulayarak; “Çocukları tarikat ve cemaatlere itmek, ucuz iş gücü olarak piyasaya sürmek amaçları. MEB, çocuk işçi bulma bürosuna dönüştü. Piyasanın eleman isteğini karşılıyorlar resmen. Yusuf Tekin sadece iki yeri dikkate alıyor. Bunlar da cemaat ve tarikatlar ile patronlar! Tekin’in eğitim ile ilgili yaptığı iş birliklerinde adına STK dediği yerler bile tarikat ve cemaatler. Milli Eğitim Bakanının görevi patrona eleman bulmak veya tarikatlara mürid yetiştirmek değil” ifadelerini kullandı.  

Milli Eğitim Bakanlığı, liselerdeki zorunlu eğitim sistemini değiştirmeye hazırlanıyor. 4 yıllık lise eğitimine alternatif olarak masaya konan 3 yeni modelin detayları merak edilirken gündemde olan modellere göre MEB, lise son sınıfı üniversiteye hazırlık yılına dönüştürmeyi, öğrencilerin 10. sınıftan sonra isterlerse mezun olabilmelerini ya da yaşa bağlı esneklik sağlanmasını değerlendiriyor. Yeni modellerle sistemin 'daha esnek' olması hedefleniyor. Yeni eğitim modeli 'Liselerde zorunlu eğitimin kalkıp kalkmadığı tartışmalarını' da beraberinde getirdi.

Konuyu T24 için değerlendiren Eğitim İş Genel Başkanı Kadem Özbay, iktidarın eğitim sisteminin içeriğini boşaltarak cemaat, tarikat ve patronlara hizmet ettiğini belirtti. Özbay, hedeflenen eğitim modeline ilişkin olarak şunları söyledi:  

“AKP iktidarı döneminde Türkiye’nin eğitim sistemi, laik ve kamusal olmaktan uzaklaştırılarak iki temel eksende dönüştürülmüştür: Dinselleştirme ve piyasalaştırma. Bugün gündeme gelen “3+1”, “2+2” ve “yaş temelli” eğitim modelleri, bu uzun soluklu dönüşümün yeni adımlarıdır. Milli Eğitim Bakanlığı, Maarif Platformu, Enderun Özgün Eğitimciler Derneği ve İstanbul Medeniyet Enstitüsü gibi gerici yapıların hazırladığı çalıştay raporları doğrultusunda 12 yıllık zorunlu eğitimi tartışmaya açmıştır. Eğitimde reform değil, gerileme anlamına gelen bu modeller; ‘Okumasınlar, evlensinler, çalışsınlar’ anlayışının kurumsallaşmasına hizmet etmektedir.

“Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısı da artar bu yeni model ile”

Bu sistem çocuk işçiliğin, erken evliliklerin ve eğitim dışı kalmanın önünü açabilir. Aynı iktidar döneminde liselerde eğitim dört yıla çıktı. O zaman da Avrupa’dan, Batı’dan örnekler verdiler. Şimdi yeni sistem getirmeye çalışıyorlar ve yine örnekler veriyorlar. Zorunlu eğitim felsefesinden uzaklaşma var. Lise sondaki çocuklara baktığınızda mesela çoğu zaten okuldan kopmuş durumda. Ya dershaneye ya da kurslara gidiyorlar. Daha önce de bu konu ‘hayalet okul’ ve ‘hayalet sınıf’ olarak basına yansıdı. Çocuklar okuldan koptu çünkü eğitimde içeriğin boşaltıldığı bir süreci yaşıyoruz. Bilimden uzaklaşan bir eğitim sistemi var Türkiye’de. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısı da artar bu yeni model ile.

“Amaç; çocukları tarikat, cemaatlere itmek ve patronlara ucuz iş gücü yapmak”

Zorunlu eğitimin süresini kısaltarak çocukları tarikat ve cemaatlere itmek, ucuz iş gücü olarak piyasaya sürmek amaçları. Milli Eğitim Bakanlığı, çocuk işçi bulma bürosuna dönüştü. Piyasanın eleman isteğini karşılıyorlar resmen. Yusuf Tekin sadece iki yeri dikkate alıyor. Bunlar da cemaat ve tarikatlar ile patronlar! Yusuf Tekin’in eğitim ile ilgili yaptığı iş birliklerinde adına STK dediği yerler bile tarikat ve cemaatler. Milli Eğitim Bakanının görevi patrona eleman bulmak veya tarikatlara mürid yetiştirmek değil. Okulun koruma görevini gözardı ediyorlar. Bu koruma görevinden Yusuf Tekin ya haberdar değil ya da onlara hizmet ettiği için haberi yokmuş gibi davranıyor.”

“Potansiyel mürid ol ya da patronun aradığı ucuz iş gücü ol”

Bakanlığın iş birliği yaptığı vakıflardan örnek veren Özbay, sözlerine şöyle devam etti:  

“Örnek verecek olursak; NUN Eğitim ve Kültür Vakfı var. Orada yapılan bir etkinlikte Yusuf Tekin yine bu modeli anlatmış. Cumhurbaşkanı da katılmış. ortalıkta görünmeyen Berat Albayrak dahi orada. Bakanlıklar bu vakıfla protokol yapmış. Örneklere bakınca dahi bu söylemlerin arka planında tarikat ve cemaatlerin olduğu çıkıyor. Hadi tamam, süre konuşulabilir ama içeriğin içi boşaltılmış durumda zaten. Önce buna bakmak lazım. Türkiye maalesef ne eğitim ne de istihdamda (NEET) gençlerin en yüksek sırada olduğu ikinci ülke. Zorunlu eğitimin dışına çıkılırsa bu tablo kötüleşir, sayı artar.

İktidar eğitimi temel hak olarak görmüyor. Paran yoksa al sana tarikat, cemaatler var. Potansiyel mürid ol ya da patronun aradığı ucuz iş gücü ol. Okulu dışarı iten bir bakanlık zihniyeti.” 

Öğretmenler için ‘norm fazlası’ uyarısı

MEB’in üzerine çalıştığı model ile öğretmenlerin de norm fazlası olabileceğini belirten Özbay, “Bu yeni model öğretmenler açısından da kriz yaratır. Dışarıda zaten açıkta milyonlarca öğretmen var. Ticarethane gibi yönetiyorlar eğitim sistemini. Bunların hepsi uzun vadede ülkenin geleceği açısından tehdit. Haberleşmeyi, ulaşımı satan ve yeni doğmuş çocuğa dahi sahip çıkamayıp Yenidoğan Çetesi yarata bir sisteme döndük her anlamda. Öğretmenler noktasına dönersek; bu model yüzünden norm fazlası öğretmenler olacak” dedi. 

Mevcut sistemi de AKP iktidarının getirdiğini hatırlattı  

Mevcut eğitim sistemini de AKP iktidarının getirdiğini vurgulayan Özbay, son olarak şöyle konuştu:

“Devleti devlet yapan planlamadır. Yusuf Tekin’in müsteşar olduğu dönemde 4 yıllık model geldi. Övündüğü sistemin asıl amacının da MESEM ve İmam Hatipler olduğunu gördük. Kendi getirdiğin modeli tekrar değiştirmek istiyorsan önceki modelinin neden çalışmadığını hesabını vermek zorundasın. Yusuf Tekin, şimdi hiç utanmadan piyasadan tepki var diye yeni model sunuyor. Başka ülkelerde de böyle diyor, hiç utanmıyor! Eğitim bir sistem işidir ve bilimsel dayanaklarla yapılmalıdır.   

Eğitimi hak olmaktan çıkarıp maliyet-fayda hesabına indirgemek, bu ülkenin gençliğini geleceksizliğe mahkum etmektir. Eğitim, patronların kar hırsının tatmin aracı değil; toplumun kalkınmasının, bireyin özgürleşmesinin temelidir. AKP iktidarı, eğitimde yaptığı bu dönüşümlerle açıkça gençliğe tuzak kurmakta; onları ya cemaat yurtlarına ya da holding atölyelerine mahkum etmektedir.”

Planlanan yeni eğitim modelleri nasıl?

3+1 modelinde, öğrenciler ilk 3 yılda zorunlu eğitimi tamamlayacak, 12. sınıf ise tercihe bağlı olarak üniversiteye hazırlık yılına dönüştürülecek. Bu modelde diploma 3 yılda verilecek.

2+2 modelinde ise 10. sınıfı tamamlayan öğrenciye diploma verilmesi öngörülüyor. İsteyenler akademik eğitimlerine devam ederek iki yıl daha okuyabilecek. Böylece zorunlu eğitim süresi kısalacak.

Yaş temelli model ise daha radikal bir öneri içeriyor. Bu modelde 16 yaşını dolduran öğrencinin zorunlu eğitimden muaf tutulması ya da liseyi tümüyle isteğe bağlı hale getirmek tartışılıyor.

OSZAR »
\n","articleSection":"Gündem","publisher":{"@type":"Organization","name":"T24","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https://t24.com.tr/logo.png"},"sameAs":["https://www.facebook.com/T24comtr","https://www.instagram.com/t24comtr","https://twitter.com/t24comtr"],"url":"https://t24.com.tr","contactPoint":[{"@type":"ContactPoint","contactType":"customer service","email":"[email protected]","areaServed":"TR","url":"https://t24.com.tr"}]},"datePublished":"2025-05-08T12:37:00+03:00","genre":"News","mainEntityOfPage":"https://t24.com.tr/haber/meb-liselerde-zorunlu-egitim-suresini-kisaltmaya-hazirlaniyor-cocuk-iscilik-erken-evlilikler-ve-egitimden-kopmalar-artar-meb-cocuk-isci-burosuna-dondu,1237786","author":{"@type":"Organization","name":"T24","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https://t24.com.tr/logo.png"},"sameAs":["https://www.facebook.com/T24comtr","https://www.instagram.com/t24comtr","https://twitter.com/t24comtr"],"url":"https://t24.com.tr","contactPoint":[{"@type":"ContactPoint","contactType":"customer service","email":"[email protected]","areaServed":"TR","url":"https://t24.com.tr"}]},"url":"https://t24.com.tr/haber/meb-liselerde-zorunlu-egitim-suresini-kisaltmaya-hazirlaniyor-cocuk-iscilik-erken-evlilikler-ve-egitimden-kopmalar-artar-meb-cocuk-isci-burosuna-dondu,1237786"}]
OSZAR »